زخم بستر در خانه: چگونه از آسیب‌ های جدی پیشگیری و سریع درمان کنیم؟

زخم بستر یکی از مشکلات شایع بیماران کم تحرک، سالمندان و افرادی است که به دلایل پزشکی مجبور به استراحت طولانی مدت در بستر یا ویلچر هستند. این نوع زخم که به آن زخم فشاری هم گفته می شود، در اثر فشار مداوم بر پوست و بافت های زیرین ایجاد می شود و می تواند عوارض جدی مانند عفونت و کاهش کیفیت زندگی را به همراه داشته باشد. اهمیت مراقبت و پیشگیری از زخم بستر در منزل بسیار بالاست، زیرا پیشرفت آن می تواند منجر به بستری شدن بیمار و مشکلات جدی پزشکی شود.

علل ایجاد زخم بستر در خانه

زخم بستر معمولاً در نقاطی از بدن که استخوان ها نزدیک پوست هستند، مانند:

• پاشنه پا
• باسن
• کمر و ستون فقرات
• آرنج
• پشت سر و شانه ها

به وجود می آید. عواملی که باعث بروز زخم بستر می شوند عبارت اند از:

• فشار مداوم: فشار طولانی مدت روی یک نقطه از بدن باعث کاهش جریان خون و اکسیژن رسانی به بافت ها می شود.
• رطوبت و تعریق: رطوبت بیش از حد پوست می تواند مقاومت آن را کاهش دهد و احتمال زخم را افزایش دهد.
• کم تحرکی: بیماران کم تحرک و سالمندان که نمی توانند وضعیت بدن خود را تغییر دهند، بیشترین ریسک را دارند.
• بیماری های زمینه ای: دیابت، مشکلات عروقی و بیماری های مزمن می توانند روند ترمیم پوست را کند کنند.
• تغذیه نامناسب: کمبود پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی باعث ضعیف شدن بافت های پوستی می شود.

علائم زخم بستر در خانه

تشخیص زخم بستر در مراحل اولیه بسیار مهم است. برخی از علائم اولیه عبارت اند از:

• قرمزی پوست که با فشار از بین نمی رود
• تورم یا گرم شدن پوست
• تغییر رنگ پوست (از صورتی به بنفش یا قهوه ای)
• درد یا خارش در محل
• تاول یا زخم باز در مراحل پیشرفته

مراحل پیشرفت زخم بستر

زخم بستر به طور معمول در چهار مرحله طبقه بندی می شود:

1. مرحله اول: پوست سالم است اما قرمز و حساس می شود.
2. مرحله دوم: ایجاد تاول یا خراش سطحی در پوست.
3. مرحله سوم: زخم عمیق تر می شود و بافت زیرین چربی نمایان می شود.
4. مرحله چهارم: آسیب به ماهیچه ها، استخوان و مفاصل می رسد و خطر عفونت جدی وجود دارد.

پیشگیری از زخم بستر در منزل

پیشگیری از زخم بستر همواره بهتر و کم هزینه تر از درمان آن است. اقدامات پیشگیرانه در منزل شامل موارد زیر است:

۱. تغییر وضعیت بیمار

یکی از مهم ترین اقدامات پیشگیرانه، تغییر وضعیت بیمار هر ۲ تا ۳ ساعت است تا فشار بر نقاط حساس کاهش یابد. استفاده از بالش یا تشک های مخصوص فشار می تواند مفید باشد.

۲. مراقبت از پوست

• پوست بیمار باید تمیز و خشک نگه داشته شود.
• از صابون های ملایم و مرطوب کننده استفاده کنید.
• بررسی روزانه پوست برای تشخیص هرگونه قرمزی یا تاول.

۳. استفاده از وسایل کمکی

• تشک های ضدزخم بستر و بالشت های مخصوص فشار نقاط استخوانی
• لباس و ملحفه های نرم و بدون چروک

۴. تغذیه مناسب

رژیم غذایی سرشار از پروتئین، ویتامین C، ویتامین A و روی به تقویت پوست و ترمیم بافت کمک می کند. آب کافی نیز برای حفظ رطوبت پوست ضروری است.

۵. تحرک و ورزش سبک

اگر بیمار قادر به حرکت است، تشویق به حرکت سبک و ورزش های دراز و نشست ساده می تواند جریان خون را بهبود دهد.

درمان زخم بستر در منزل

درمان زخم بستر بسته به مرحله آن متفاوت است:

• مرحله اول و دوم: مراقبت های پوستی، تمیز نگه داشتن زخم و استفاده از پمادهای مخصوص توصیه می شود.
• مرحله سوم و چهارم: نیاز به درمان تخصصی تر، پانسمان حرفه ای، مصرف آنتی بیوتیک و در موارد شدید مراجعه به پزشک یا تیم درمانی خانگی ضروری است.

خدمات مراقبت در منزل شامل پانسمان حرفه ای زخم، آموزش خانواده و استفاده از تجهیزات پزشکی برای کاهش فشار و تسریع بهبود زخم می تواند روند درمان را بسیار تسریع کند.

اهمیت ویزیت در منزل حرفه ای برای درمان زخم بستر 

مراقبت حرفه ای در منزل نه تنها از پیشرفت زخم جلوگیری می کند، بلکه به کاهش درد، جلوگیری از عفونت و افزایش کیفیت زندگی بیمار کمک می کند. تیم های مراقبتی آموزش دیده می توانند:

• وضعیت پوست و زخم را روزانه بررسی کنند
• بهترین روش های پانسمان را انتخاب کنند
• مشاوره تغذیه و سبک زندگی سالم ارائه دهند
• به خانواده آموزش دهند که چگونه از بیمار مراقبت کنند

نکات مهم برای خانواده ها

1. هرگونه تغییر رنگ، تاول یا خونریزی را جدی بگیرید.
2. از تشک ها و بالشت های استاندارد استفاده کنید.
3. به تغذیه و هیدراته بودن بیمار توجه داشته باشید.
4. در مراحل پیشرفته حتماً از کمک تیم پزشکی حرفه ای و ویزیت در منزل رشت  استفاده کنید.

جمع بندی

زخم بستر یک مشکل جدی اما قابل پیشگیری است. با مراقبت های دقیق در منزل، تغییر وضعیت منظم، رعایت بهداشت پوست و تغذیه مناسب می توان از بروز آن جلوگیری کرد و در صورت ایجاد، درمان سریع و مؤثر انجام داد. خدمات مراقبت حرفه ای در منزل مانند آنچه HomeVizit Milad ارائه می دهد، همراه با ویزیت در منزل رشت می تواند امنیت، راحتی و بهبود سریع تر بیمار را تضمین کند.