دیالیز چیست و در چه شرایطی انجام می شود
زمان تقریبی مطالعه: 10 دقیقه
بیماری های کلیوی یکی از مشکلات شایع در میان بزرگسالان و سالمندان است. در شرایطی که کلیه ها توانایی پاک سازی خون از مواد زائد را از دست می دهند، پزشک ممکن است دیالیز (Dialysis) را تجویز کند. دیالیز در واقع فرآیندی است که طی آن، سموم و مایعات اضافی از خون خارج می شوند تا بدن بتواند به عملکرد طبیعی خود ادامه دهد.
در سال های اخیر، به ویژه برای بیماران ناتوان یا سالمندان، امکان انجام دیالیز در منزل فراهم شده است و در شهرهایی مانند رشت، شرکت های خدمات درمانی این خدمات را همراه با ویزیت در منزل در رشت ارائه می دهند تا بیماران نیازی به مراجعه حضوری مکرر به مراکز درمانی نداشته باشند.
🔹 انواع دیالیز
به طور کلی دو نوع دیالیز وجود دارد که بسته به شرایط بیمار، یکی از آن ها انتخاب می شود:
1. همودیالیز (Hemodialysis)
در این روش، خون از بدن خارج شده، از دستگاهی به نام دیالیزور عبور می کند تا مواد زائد و آب اضافی گرفته شود و سپس خون تصفیه شده به بدن بازگردانده می شود.
معمولاً بیماران باید ۳ بار در هفته برای همودیالیز به مراکز مخصوص مراجعه کنند، اما برخی از بیماران با کمک پرستار و تجهیزات تخصصی می توانند آن را در منزل انجام دهند.
2. دیالیز صفاقی (Peritoneal Dialysis)
در این روش، داخل شکم بیمار مایعی به نام محلول دیالیز تزریق می شود که از طریق غشای صفاق، سموم را از خون جذب کرده و سپس خارج می شود.
مزیت این روش در قابلیت انجام در منزل و راحتی بیشتر برای بیمار است. معمولاً بیمارانی که تحرک محدودی دارند یا در شهرهایی با ترافیک زیاد زندگی می کنند، مانند رشت، این روش را ترجیح می دهند.
🔹 در چه شرایطی دیالیز انجام می شود؟
دیالیز معمولاً زمانی انجام می شود که عملکرد کلیه ها کمتر از ۱۵٪ ظرفیت طبیعی باشد. برخی از مهم ترین شرایط و نشانه هایی که بیمار به دیالیز نیاز دارد عبارت اند از:
🧪 افزایش سطح اوره و کراتینین
افزایش این مواد در خون نشاندهنده نارسایی پیشرفته کلیه است و معمولاً اولین نشانه نیاز به دیالیز میباشد.
🦵 تورم پاها و اندامها
زمانی که کلیهها قادر به دفع آب اضافی نیستند، مایع در بدن تجمع یافته و باعث ورم پاها، دستها و صورت میشود.
😩 تهوع، خستگی و بیاشتهایی
انباشت مواد سمی در بدن باعث حالت تهوع، ضعف شدید، بیخوابی و کاهش اشتها میشود.
💨 تنگی نفس
در اثر تجمع مایع در ریهها، بیمار احساس سنگینی یا سختی در تنفس پیدا میکند که نشانه خطرناکی است.
❤️ فشار خون بالا
کاهش عملکرد کلیهها باعث برهم خوردن تعادل مایعات و املاح در بدن و افزایش فشار خون میشود.
💧 احتباس مایعات
تجمع مایع در بدن یکی از نشانههای واضح نارسایی کلیه است که با دیالیز قابل کنترل است.
⚠️ نکته: دیالیز درمان قطعی نیست؛ بلکه راهی برای جبران موقت عملکرد کلیه ها است تا بدن بتواند به حیات طبیعی ادامه دهد تا در صورت امکان پیوند کلیه انجام شود.
🩸 روند انجام دیالیز
در جلسات همودیالیز، پزشک یا پرستار ابتدا وضعیت عروق، فشار خون و آزمایشات بیمار را بررسی می کند. سپس سوزن مخصوص وارد دست یا بازوی بیمار شده و خون از طریق دستگاه تصفیه می شود. این فرآیند حدود ۳ تا ۵ ساعت طول می کشد.
در مقابل، دیالیز صفاقی معمولاً به صورت روزانه و با مدت زمان کوتاه تر انجام می شود.
🏠 دیالیز در منزل؛ آرامش بیشتر برای بیماران
با پیشرفت خدمات درمانی، بسیاری از بیماران در رشت می توانند دیالیز را در منزل با نظارت پزشک و پرستار انجام دهند.
مراکز تخصصی ارائه دهنده ویزیت در منزل در رشت ، خدمات زیر را فراهم می کنند:
- ارزیابی وضعیت کلیه و عملکرد بدن قبل از دیالیز
- اعزام پرستار آموزش دیده برای انجام دیالیز صفاقی یا مراقبت بعد از دیالیز
- کنترل فشار خون و علائم حیاتی
- آموزش خانواده برای مراقبت از بیمار در منزل
- تهیه تجهیزات و مواد لازم برای دیالیز در محیط خانه
💡 مزیت اصلی دیالیز در منزل، کاهش استرس و خطر عفونت ناشی از حضور در مراکز درمانی شلوغ است.

🍎 رژیم غذایی مناسب بیماران دیالیزی
بیماران دیالیزی باید رژیم خاصی را رعایت کنند تا فشار اضافی به کلیه ها وارد نشود. برخی از توصیه های کلیدی عبارت اند از:
- مصرف محدود نمک و غذاهای شور
- کنترل مصرف مایعات روزانه
- پرهیز از غذاهای سرشار از پتاسیم (مثل موز و سیب زمینی)
- مصرف پروتئین باکیفیت (مرغ، ماهی، تخم مرغ)
- پرهیز از مکمل های بدون تجویز پزشک
🧠 مراقبت های بعد از دیالیز
پس از هر جلسه، بیمار باید به بدن خود استراحت دهد، مایعات را طبق نظر پزشک مصرف کند و در صورت مشاهده علائمی مانند سرگیجه، ضعف شدید یا تب سریعاً با پزشک تماس بگیرد.
در خدمات ویزیت در منزل در رشت، پرستار یا پزشک پس از دیالیز وضعیت بیمار را بررسی کرده و در صورت نیاز اقدامات درمانی لازم را انجام می دهد.
💬 جمع بندی
دیالیز یکی از درمان های حیاتی برای بیماران دچار نارسایی کلیه است. آشنایی با انواع دیالیز، مراقبت ها و شرایط انجام آن می تواند به کاهش اضطراب بیماران و خانواده ها کمک کند.
اگر بیمار شما در رشت زندگی می کند و نیاز به مراقبت های تخصصی دارد، می توانید از خدمات دیالیز و ویزیت در منزل در رشت استفاده کنید تا بدون استرس و با آرامش در خانه تحت نظر پزشک درمان شود.
🔹 پیشنهاد مطالعه:
- مزایای تزریق سرم در منزل برای بیماران کلیوی
- مراقبت از سالمندان مبتلا به نارسایی کلیه
- راهنمای تغذیه بیماران دیالیزی در خانه
بزودی این مطالب بارگذاری میشود به ما سر بزنید
این مطالب را از دست ندهید
علت های شایع خونریزی در دوران بارداری و روشهای پیشگیری ...
تفاوت سونداژ مثانه و سونداژ ادراری
خدمات تزریق خون در منزل گیلان با رعایت پروتکول
تزریق چه داروهایی نیاز به مانیتورینگ دارد
زخم بستر در خانه: چگونه از آسیب های جدی پیشگیری و سریع د...
تزریق هایی که بهتره در بیمارستان یا کلینیک انجام بشه
تنقیه در منزل رشت
تفاوت ویزیت پزشک عمومی و متخصص در منزل
راهنمای جامع تغذیه بیماران دیابتی: برنامه غذایی سالم و مد...